Rocznicę tragicznego kataklizmu, który wydarzył się 11 marca ubiegłego roku, Ambasada RP w Tokio uczciła niezwykłym wydarzeniem teatralnym. W dniu 5 marca na scenie Teatru X (Cai) w Tokio przedstawiono spektakl oparty na tekście dramatu autorstwa dr Jadwigi Rodowicz-Czechowskiej, ambasadora Polski w Japonii. "Ukojenie" noszące japoński tytuł "Chinkon" to kolejny utwór tej autorki napisany w konwencji klasycznego japońskiego teatru nō. Pierwszym był "Stroiciel fortepianu", poświęcony Chopinowi, wystawiony rok temu na scenach w Polsce i Japonii. Jadwiga Rodowicz-Czechowska jest nie tylko wybitną badaczką teatru nō, ale również ma za sobą karierę teatralną. Spektakl "Ukojenie" był między innymi akcentem pożegnalnym, ponieważ Autorka kończy w tym roku swą misję dyplomatyczną w Tokio. Na szczelnie wypełnionej widowni Teatru X gościła m.in. księżniczka Noriko, przedstawiciele środowiska dyplomatycznego i naukowego oraz wielbiciele teatru.

"Ukojenie" to opowieść o jednostkowym cierpieniu spowodowanym fatalizmem losu lub ludzkim okrucieństwem. Autorka połączyła w swym dramacie wątek tragedii, która miała miejsce na Tohoku z reminiscencją historii Oświęcimia i Holocaustu. Główne postacie dramatu mają swe autentyczne prototypy, przedstawione imiennie i opisane w tekście. Ojciec opłakujący utraconego podczas ataku tsunami syna (Yoshio) udaje się w podróż-pielgrzymkę do Oświęcimia, gdzie spotyka ducha zamordowanego w obozie Auschwitz młodego Polaka Jana Płonki (jest to postać zaczerpnięta z historii rodzinnej Autorki). Poszukujący ducha syna ojciec i duch zamordowanego młodzieńca połączą się we wspólnym katharsis, odnajdą ukojenie w swym cierpieniu. "Ukojenie" to dramat należący do kategorii zwanej mugennō (nō snu), w którym głównym bohaterem jest zjawa, dusza lub bóstwo, a akcja toczy się w sennym marzeniu, w świecie wizji i fantazji.

Przygotowanie inscenizacji dramatu nō w wykonaniu zawodowych aktorów wymaga długich przygotowań, więc właściwa inscenizacja sztuki zostanie przedstawiona za rok lub dwa, kolejno w Polsce i Japonii. Tym razem wysłuchaliśmy recytacji tekstu dramatu w trzech językach: japońskim, polskim i angielskim przy akompaniamecie fletu. Na scenie wystąpili: Jadwiga Rodowicz-Czechowska, reżyser teatralny Kenichi Kasai, poeta Peter A. MacMillan oraz profesjonalny flecista teatru nō Rokuruhyoe Fujita. Za tło recytacji posłużyły zdjęcia z Tohoku i Oświęcimia. Recytacja, a częściowo melorecytacja tekstu, mającego szczególnie w partiach chóru charakter elegijnego lamentu, przypominała próbę teatralną, jednak zaangażowanie wykonawców oraz włączenie elementów muzyki i obrazu uczyniły z tego wieczoru współczesny spektakl mulimedialny, oszczędny w środkach wyrazu, ale bardzo ekspresyjny.

W tekstach sztuk nō częstą praktyką jest odwoływanie się do utworów z repertuaru klasycznego. W "Ukojeniu" znajdziemy nawiązanie do Biblii, do tekstu włączono także dwa współczesne wiersze haiku, napisane przez cesarzową Michiko i cesarza Akihito na rozpoczęcie tegorocznego sezonu poetyckiego (Utakai Hajime 2012). "Ukojenie" stanie się z pewnością kolejnym "pomostem" artystycznym łączącym Polskę i Japonię i podkreślającym głębokie duchowe więzi (kizuna) istniejące między ludźmi z obu krajów.